مارس 2021




 

شۆردنه‌وه‌ی مانگا و مه‌ڕ وماڵات:

مانگا که‌متر ئه‌خرێته‌ جۆگه‌ی شۆردن Deeping pool، زیاتر به‌شێوه‌ی ڕشاندن ده‌رمانی دژه‌ مێروو و مشه‌خۆره‌کانی بۆ به‌کاردێت یان له‌ڕێی ژێر پێست چونکه‌ هه‌م جۆگه‌ی گه‌وره‌تری ئه‌وێت و هه‌میش خوری و مووی نیه‌ و به‌ ڕشاندن ئاسانتره‌،، له‌ کوردستان ماوه‌ی نێوان مانگی 4 بۆ مانگی 6 باشترین کاته‌ بۆ شۆردنه‌وه‌ و ده‌رمان کردنی ئاژه‌ڵه‌کێڵگه‌ییه‌کان دژی مێروو و مشه‌خۆره‌ ده‌ره‌کیه‌کان Ectoparasites ، به‌و پێیه‌ی که‌ش و هه‌وا مام ناوه‌نده (واته‌ سه‌ره‌تای هاوین یان به‌هارێکی دره‌نگ)‌.

 

گرنگترین ئه‌و خاڵانه‌ی پێش و پاش شۆردنه‌وه‌ پێویسته‌ ڕه‌چاو بکرێن ئه‌مانه‌ن:

1-به‌شێوه‌یه‌کی گشتی شۆردنه‌وه‌ی ئاژه‌ڵ پێش ماوه‌یه‌ک یان چه‌ند ڕۆژێک له‌ بڕینه‌وه‌ی خوری ومووه‌که‌ی ئه‌نجام ئه‌درێت، بۆ ئاسانکاری بڕینه‌وه‌ و پاکردنه‌وه‌ی.

2-ده‌رمانه‌کانی شۆردنه‌وه‌ پێویسته‌ به‌پێی ئه‌و ڕێنماییه‌ی له‌سه‌ریان نوسراوه‌ به‌کاربێت یاخود به‌ ڕاوێژ له‌گه‌ڵ ئه‌ندازیاری کشتوکاڵی و پزیشکی ڤێته‌رنه‌ری به‌کاربێن.

3-پێویسته‌ ئاژه‌ڵه‌کان تینوو نه‌بن چونکه‌ له‌کاتی ڕشاندن یان شۆردنه‌وه‌ ئه‌و گیراوه‌یه‌ ئه‌خۆن که‌وه‌ک ده‌رمان بۆیان به‌کاردێت، که‌ ڕه‌نگه‌ ژه‌هراوی ببن و دواتر بشمرن.

4-ساڵ به‌ساڵ‌ ده‌رمانێکی جیاوازتر به‌کار بهێنرێت له‌وه‌ی ساڵی پێشوو، چونکه‌ زۆرجار مشه‌خۆره‌کان به‌رگری بۆ ده‌رمانێکی دیاری کراو په‌یدا ئه‌که‌ن و له‌ساڵی داهاتوو تر ده‌رمانه‌که‌ کاریگه‌ری نامێنێت.

5- ئه‌و ده‌رمانه‌ی به‌کارئه‌هێنرێ ئه‌بێت توانای له‌ناوبردنی کرمۆکه‌ و هێلکه‌ی مێروو و مشه‌خۆره‌کانی هه‌بێت.

6-ئه‌بێت له‌به‌یانییه‌کی زوودا ئه‌نجام بدرێت تا بواری وشکردنه‌وه‌ هه‌بێت و نه‌که‌ونه‌ ئێواره‌ و شه‌و که‌ پله‌ی گه‌رما نزمتره‌ و له‌وانه‌یه‌ نه‌خۆش بکه‌ون و دره‌نگتریش وشک بنه‌وه‌.

7-به‌هیچ شێوه‌یه‌ک ئاژه‌ڵی نه‌خۆش، بریندار، ئاوس (نزیک له‌ زاین) نابێت بخرێنه‌ جۆگه‌ی شۆردنه‌وه‌.

8-پێش شۆردنه‌وه‌ی ئاژه‌ڵه‌کان ئه‌بێت له‌شوێنێکدا ڕابگیرێن به‌ مه‌به‌ستی پشوودان تا وه‌ک توشی په‌ستان و ترس و هه‌ناسه‌بڕکێ نه‌بنه‌وه‌ تاکاتی شۆردنه‌وه‌.

9-ئه‌گه‌ر سه‌گی شوان و پاس هه‌بوو ئه‌بێت له‌ کۆتادا بشۆردرێت چونکه‌ ئه‌ویش توشی مشه‌خۆره‌ ده‌ره‌کییه‌کان ئه‌بێت و مه‌ڕ و بزنه‌کانیش توش ئه‌کات.

10-دوای پڕۆسه‌ی شۆردنه‌وه‌که‌، که‌ جۆگه‌که‌ پاککرایه‌وه‌ ئه‌بێت ئاگاداری ئه‌وه‌ بین پاشماوه‌که‌ی تێکه‌ڵ به‌ ئاوی کانی و خواردنه‌وه‌ نه‌بێته‌وه‌ وه‌هه‌روه‌ها ڕاسته‌وخۆ نه‌چێته‌ ژێر خاکێک که‌ بۆ چاندن یان له‌وه‌ڕاندن به‌کاردێت، به‌ڵکو ئه‌گه‌ر بکرێت فلته‌ری بۆ دابنرێت یان به‌ڕێگای سروشتی و دروستکردنی چه‌ندچینێک له‌به‌رد و مادده‌ی پاڵێوه‌ر خۆمان له‌پیسکردنی ژینگه‌ بپارێزین.

 

ئامادەکردنی: 

باوان مصطفی عبدالرحمن (مامۆستای یاریده‌ده‌ر و ئه‌ندازیاری کشتوکاڵی)

به‌شی زانستی ئاژه‌ڵ-کۆلێژی زانسته‌ ئه‌ندازیارییه‌ کشتوکاڵیه‌کانی زانکۆی سلێمانی